Actoren in de gezondheidszorg
Bij de uitbouw van de eGezondheidsdiensten zijn meer dan 150.000 actoren betrokken, met name
- individuele zorgverleners, zoals huisartsen, artsen-specialisten, tandartsen, apothekers, kinesisten, thuisverpleegkundigen, vroedvrouwen, …
- zorginstellingen, zoals ziekenhuizen, woon-zorgcentra, klinische laboratoria, huisartsenpraktijken, wachtposten van huisartsen, …
- ziekenfondsen
- overheidsinstellingen op alle overheidsniveaus, zoals de FOD Volksgezondheid, het RIZIV, het FAGG, de diensten van de gewesten en gemeenschappen bevoegd voor gezondheid, het eHealth-platform, …
- belangenverdedigende organisaties, zoals syndicaten of verenigingen van zorgverleners of zorginstellingen, patiëntenorganisaties, …
- ICT-firma’s die software ontwikkelen voor de onderscheiden actoren
- …
Het eHealth-platform
In 2008 werd het eHealth-platform opgericht met als missie om
- een goed georganiseerde, onderlinge elektronische dienstverlening en informatie-uitwisseling te bevorderen en te ondersteunen tussen alle actoren in de gezondheidszorg,
- met de nodige waarborgen op het vlak van de informatieveiligheid, de bescherming van de persoonlijke levenssfeer van de patiënt en de zorgverlener en het respect van het medisch beroepsgeheim,
en daardoor
- de kwaliteit en de continuïteit van de gezondheidszorgverstrekking te optimaliseren,
- de veiligheid van de patiënt te optimaliseren,
- de administratieve formaliteiten voor alle actoren in de gezondheidszorg te vereenvoudigen,
- en het gezondheidszorgbeleid degelijk te ondersteunen.
Gevalideerde authentieke bronnen (GAB)
Er is uitdrukkelijk voorzien om de persoonsgegevens over de gezondheid van zorgbehoevenden niet op te slaan in één centrale gegevensbank. Deze gegevens blijven opgeslagen onder de verantwoordelijkheid van en beheerd door de onderscheiden actoren, zoals zorgverleners en –instellingen, of door de zorgbehoevende zelf. Niets belet echter dat sommige zorgverleners, zorginstellingen, actoren en/of zorgbehoevenden overeenkomen om de fysische opslag van gegevens met de nodige fijnmazige vercijfering en toegangsrechten te laten geschieden op gemeenschappelijke hostingplatformen, die onder hun gemeenschappelijke verantwoordelijkheid worden beheerd, of geleidelijk aan zelfs in de cloud.
Er is een taakverdeling vastgelegd omtrent welke actoren welke gegevens beheren. De gegevensbanken waarin gegevens op een betrouwbare wijze worden opgeslagen en beschikbaar gesteld voor anderen, heten ‘gevalideerde authentieke bronnen’. Belangrijke authentieke bronnen zijn bv.
- de elektronische patiëntendossiers bij zorgverleners en zorginstellingen,
- de gezondheidskluizen (Vitalink in Vlaanderen, Intermed in Wallonië en Brusafe+ in Brussel),
- de gegevensbanken met verzekerbaarheidsgegevens van de sociaal verzekerden bij de ziekenfondsen,
- de gegevensbank CoBRHA met administratieve gegevens over de zorgverleners en de zorginstellingen (gegevensmodel CoBRHA – gegevensmodel CoBRHA+),
- de gegevensbank mbt geneesmiddelen (SAM).
Het eHealth-platform beheert dus geen inhoudelijke gezondheidsgegevens, maar wel als metahub een verwijzingsrepertorium waarin referenties worden opgenomen naar de ziekenhuisnetwerken of gezondheidskluizen waarbij over hem of haar gezondheidsgegevens beschikbaar zijn. Op die manier kan ook een zorgverlener of -instelling die met een zorgbehoevende een sporadische zorgrelatie heeft, gemakkelijk alle relevante gegevens vinden.
Standaarden, specificaties, normen en basisdiensten van het eHealth-platform
Om de elektronische uitwisseling van de decentraal beheerde persoonsgegevens mogelijk te maken, zijn standaarden en specificaties vastgelegd volgens dewelke de gegevens worden opgeslagen en onderling worden meegedeeld. Daarnaast zijn normen vastgelegd waaraan softwarepakketten voor sommige zorgverleners en –instellingen best voldoen. Deze normen, standaarden en specificaties hebben bijvoorbeeld betrekking op kwaliteit, veiligheid en semantische en inhoudelijke interoperabiliteit, en worden maximaal gebaseerd op internationale normen, standaarden en specificaties. Enkel als de softwarepakketten voldoen aan de normen, standaarden en specificaties, worden de gebruikende zorgverleners en –instellingen voor de aanschaf en het gebruik ervan vergoed door de overheid. Op die manier wordt iedereen aangezet om softwarepakketten te gebruiken die toelaten informatie in het belang van de patiënt degelijk bij te houden en te delen.
Het gebruik van relevante internationale normen, standaarden en specificaties vermijdt dat enorm veel nodeloze tijd wordt gestoken in specifiek Belgische normen, standaarden en specificaties, laat gebruikers van softwarepakketten toe om producten te kiezen op de internationale markt, en vergemakkelijkt het de Belgische bedrijven om hun producten internationaal aan te bieden. Dit alles verlaagt de kost van de softwarepakketten en bevordert open internationale concurrentie.
Het eHealth-platform heeft bovendien een aantal basisdiensten uitgewerkt die gratis ter beschikking staan van de zorgverleners en –instellingen en van hun ICT-dienstenleveranciers om een efficiënte en veilige elektronische gegevensuitwisseling te ondersteunen. Dergelijke basisdiensten zijn bv.
- een uniform systeem waarmee zorgverleners t.a.v. allerlei toepassingen hun identiteit, hoedanigheid van zorgverlener en zorgrelatie met een patiënt kunnen bewijzen,
- een systeem waarmee zorgverleners elektronische informatie kunnen vercijferen zodat niemand anders dan de bestemmeling ze kan onderscheppen en lezen,
- een systeem voor codering of anonimisering van persoonsgegevens zodat ze in een niet-privacy-gevoelige vorm kunnen worden ingezet voor onderzoek of beleidsondersteuning.
Het eHealth-platform ondersteunt de aanbieders van software voor zorgverleners, zorginstellingen en zorgbehoevenden om deze diensten aan te roepen vanuit hun pakketten en biedt daartoe gratis connectoren aan.
De gratis terbeschikkingstelling van deze basisdiensten en connectoren in het hele land vermijdt dat deze meermaals moeten worden ontwikkeld en vooral dat actoren in de gezondheidszorgsector worden lastig gevallen met meerdere systemen die niet op mekaar zijn afgestemd en dus met onnodige lasten en kosten.
Diensten met toegevoegde waarde (DTW)